35 – Helge Sognnæs 22 jaar (27 september 1920 – 22 juni 1943) Read translation
Op woensdag 19 augustus 1942 stormden meer dan 6000 geallieerde soldaten, de meesten Canadezen, de stranden op van het kustplaatsje Dieppe in het door Duitsland bezette Frankrijk. Het doel van de aanval was het verkrijgen van informatie en het vernietigen van belangrijke verdedigingswerken. Diezelfde ochtend stijgt de Noorse piloot Helge Sognnaes op van de luchtmachtbasis North Weald, ten noorden van Londen. Hij vliegt in een Supermarine Spitfire Mark V B met registratienummer AR 293. Zijn missie is het beschermen van vaartuigen die deelnemen aan de aanval op Dieppe. Om 12.05 u. is Helge in gevecht met 2 Duitse bommenwerpers ten noorden van Dieppe. Hij valt een van de twee van recht achteruit aan en geeft een vuurstoot van 5 seconden met zowel zijn boordkanon als het machinegeweer. De afstand waarop hij het vuur opent is ca. 200 m.
Sognnaes trekt zijn toestel op en kan treffers waarnemen in de romp van het Duitse toestel. Een van de motoren raakt in brand en na nog een aanval van Helge stort het Duitse toestel in zee. Eerder in juni 1942 beschadigde Sognnaes een Duitse jager, maar de bommenwerper boven Dieppe was zijn eerste neergeschoten tegenstander. Helge Sognnaes kwam uit Bergen in Noorwegen, en was ingedeeld bij het 331e Noorse eskader. Hij schoot meer Duitse toestellen neer, en werd een van de Azen van het eskader. Om de eretitel “Aas” te verkrijgen, moest een piloot 5 tegenstanders neerhalen. Helge’s score was 6, waarbij één gedeeld met een collega.
Op de avond van 2 mei 1943 was hij in gevecht met een Focke Wulf 190 boven Walcheren. De Duitser viel een van de andere vliegtuigen in Helge’s formatie aan en zag de Noorse Spitfire te laat. Hij dook weg, maar Helge volgde hem. Van een afstand van 3 à 400 m. gaf hij enkele vuurstoten met zijn machinegeweer, en zag hoe hij de Duitse jager in de romp raakte. Het toestel draaide rond en na een paar tellen zag Helge dat het in het water stortte. Dit was zijn 5e overwinning. Op 22 juni 1943 zou Helge Sognnaes zijn laatste vlucht maken. Die dag voerden de geallieerden een grote luchtaanval uit op doelen in Duitsland, België en Nederland. Twee afleidingsaanvallen werden tegelijkertijd uitgevoerd op Antwerpen en Rotterdam. 42 Bommenwerpers vielen de Belgische haven aan, terwijl een kleinere groep van 12 B-25 bommenwerpers doelen in Rotterdam aanviel. Het doel van de afleidingsaanvallen was de Duitse jagers zoveel mogelijk te verspreiden.
Er waren meer dan 20 geallieerde jagerseskaders in de lucht die dag om de bommenwerpers te beschermen. “s Morgens vroeg werden te toestellen van het 331e eskader van North Weald overgeplaatst naar Martlesham ten oosten van Ipswich, om van daaruit samen te komen met de bommenwerpers boven het Kanaal. Geleid door majoor Rolf Arne Berg stegen zij om 7.42 u. op. De missie was het beschermen van de bommenwerpers die Rotterdam aanvielen. Helge Sognnaes vloog in een groep aangevoerd door Sven Heglund. Heglund zou de oorlog beëindigen als Top-Aas met 16 neergeschoten tegenstanders. Op de Duitse jagersbasis Woensdrecht gaat het alarm af als de geallieerde aanval op de radar wordt ontdekt. 22 Focke Wulf jagers stijgen op en vliegen richting de havenstad. Een van de piloten is Oberfeldwebel Reinhard Flecks. De Noorse jagers weren verscheidene aanvallen op de formatie bommenwerpers af, en de aanval op Rotterdam verloopt volgens plan. Echter, op de terugweg stuiten ze weer op de Duitse jagers van Woensdrecht. Deze botsing loopt uit op een groot luchtgevecht van man tegen man. Sven Heglund ziet de Spitfire van Helge Sognnaes onder zich. Deze heeft een Focke Wulf 190 achter zich aan. Voordat Heglund zijn klasgenoot van de vliegschool kan waarschuwen, wordt diens toestel getroffen door granaten van de Focke Wulf van Reinhard Flecks.
Bij het dorpje Nieuwendijk is een groepje Nederlandse boeren bezig een hek te plaatsen. Plotseling horen zij schieten in de lucht, en enige tellen later zien zij een vliegtuig neerdwarrelen “als een blad van een boom”. Dit was de Spitfire van Helge Sognnaes. Flecks heeft een treffer geplaatst die de hele staart van de Spitfire afschiet. Het toestel stort neer en stukken er van liggen verspreid over een groot gebied. De glimlachende, vrolijke kerel uit Bergen is dood. Sven Heglund voelde zich schuldig en hulpeloos. Helge Sognnaes was 22 jaar oud.
Helge Sorgaess werd na de crash begraven op de begraafplaats in Crooswijk Rotterdam. In
1946 is hij op verzoek van zijn familie in Rotterdam is gecremeerd, waarna zijn as is verzonden naar zijn familie in Bergen Noorwegen.