12 – Graham C. Rolland 18 jaar (13 augustus 1922 – 12 augustus 1941) 
Read translation
Graham Cooper Rolland werd geboren in de plaats Bolton provincie Lancashire in Engeland. Graham ging naar school in Loretto, Musselburgh Schotland. Hij was een goed atleet en deed in teamverband mee aan cricket, rugby, voetbal en hockey. Hij wilde accountant worden, net als veel van zijn klasgenoten stopte hij zijn studie om zich aan te melden bij de Engelse luchtmacht The Royal Air Force.
Na diverse opleidingen en training gevolgd te hebben werd hij op 5 augustus 1941 ingedeeld bij het R.A.F. 82 squadron en werd in de rang van Pilot Officer piloot van een Blenheim bommenwerper. Op 12 augustus 1941 steeg hij samen met sgt. Ernest Bainbridge en Pilot Officer Hugh Clark in een Blenheim bommenwerper op van het R.A.F. vliegveld in Watton Engeland. De missie was een bombardement op een elektriciteitscentrale nabij Keulen in Duitsland. Laagvliegend werd hij rond 12 30 uur nabij de Moerdijkbruggen geraakt door Duits FLAK luchtafweergeschut en stortte brandend neer in de grienden net buiten Strijen Sas. Alle drie kwamen om. Op 14 augustus 1941 werden zij met Duits militaire eer begraven op de begraafplaats in Strijen Sas. In 1946 werden de lichamen overgebracht naar de begraafplaats in Strijen, daar zijn deze graven te bezoeken.
De vader van Graham, William Rolland, afkomstig uit Schotland, was een dokter. William studeerde in 1905 af aan de universiteit van Glasgow, in de eerste wereldoorlog 1914-1918 diende hij bij Royal Army Medical Centre in Frankrijk. Bij terugkomst in Engeland vestigde hij zich in de plaats Bolton, in 1919 trouwde hij met de dochter van een advocaat die burgemeester was van Bolton: Phyllis Houghton Rolland. Zowel William als diens zoon Charles (een broer van Graham, geboren in 1920) bezocht in 1947 het graf op de begraafplaats in Strijen. Zij werden daar ontvangen door burgemeester Bolman en zijn vrouw. In 1953 ontving de familie foto’s van het monument dat in de muur van de kerk was geplaatst, deze foto’s werden toegestuurd door het hoofd van de openbare lagere school alsmede voorzitter van het plaatsingscomité A.B. Perduijn.
Jaarlijks een kaarsje…
Op kerstavond worden in heel Nederland kaarsen ontstoken bij oorlogsgraven. In de Hoeksche Waard wordt dit gedaan sinds 2016, op de Canadese begraafplaats in Holten houdt deze traditie al meer dan 25 jaar stand. Het bracht Dick Jansen uit Burgum op het idee om via Facebook landelijk aandacht te vragen voor deze actie. Door zijn inspanningen branden er jaarlijks op honderden plaatsen in Nederland kaarsjes bij de graven. Het initiatief wordt gezien als een prachtig gebaar op een emotioneel moment, voor degenen die in de Tweede Wereldoorlog hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid.
